Θέμα 1 Εισαγωγή

Το μέγεθος του προβλήματος

Οι διαταραχές ψυχικής υγείας σε παιδιά και εφήβους αποτελούν λόγο μείζονος ανησυχίας. Είναι συχνότερες απ” όσο νομίζουμε, καθώς επιδημιολογικές μελέτες καταδεικνύουν ότι, για παράδειγμα, έως και ποσοστό 13% των εφήβων ηλικίας 12 έως 17 ετών στις ΗΠΑ πάσχουν από κατάθλιψη, 9,4% των παιδιών της ηλικιακής ομάδας από 3 έως 17 έχουν ΔΕΠΥ (Monaco, 2021) και το 6,5% των παιδιών και των εφήβων πάσχουν από αγχώδεις διαταραχές (Creswell et al., 2020). Περίπου το 50% των νόσων ψυχικής υγείας εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 14 ετών και περίπου το 75% αυτών εκδηλώνεται πριν από την ηλικία των 18 ετών (Aguirre Velasco et al., 2020). Ο επιπολασμός των συνηθέστερων διαταραχών ψυχικής υγείας στους νέους έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες (Monaco, 2021).

Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων των διαταραχών ψυχικής υγείας σε παιδιά και εφήβους είναι καίρια, καθώς αυτές έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις ακαδημαϊκές, επαγγελματικές και κοινωνικές δραστηριότητες και την ποιότητα ζωής τους (Fusar-Poli, 2019) και μακροπρόθεσμο αρνητικό αντίκτυπο στην ενήλικη ζωή τους (Kowadenko & Culjak, 2018).

Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι δάσκαλοι

Ωστόσο, εκτιμάται ότι περίπου το 75% των εφήβων με προβλήματα ψυχικής υγείας δεν λαμβάνουν θεραπεία (Children Commissioners, 2016). Αυτό συχνά οφείλεται στο ότι τα παιδιά και οι έφηβοι διστάζουν να ζητήσουν βοήθεια (Divin et al., 2018), αλλά κι επειδή δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τα προβλήματά τους μόνα/-οι τους. Οι δάσκαλοι και λοιποί εκπαιδευτικοί μπορούν να αναγνωρίσουν τα συμπτώματα ψυχικής υγείας σε παιδιά και εφήβους και να τα/τους ενθαρρύνουν να ζητήσουν βοήθεια. Για να το πετύχουν αυτό, πρέπει να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σχετικά με την ψυχική υγεία.

Σύμφωνα με μελέτες, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αναγνωρίζουν αξιόπιστα τα εξωτερικευμένα προβλήματα, αλλά δυσκολεύονται στον εντοπισμό εσωτερικευμένων προβλημάτων. Συχνά θεωρούν τους μαθητές τους υγιείς και δεν εκτιμούν σωστά τα προβλήματά τους (Undheim et al., 2016). Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, οι εκπαιδευτικοί, μετά από μικρή κατάρτιση μπορούν να εντοπίζουν με ιδιαίτερη ακρίβεια τις ψυχικές δυσκολίες στα παιδιά, ακόμη και σε περίπτωση εσωτερικευμένων συμπτωμάτων (van den Broek et al., 2021).