Θέμα 1 Εισαγωγή

Σε γεγονότα που συνεπάγονται μαζικές απώλειες, το ένα τρίτο των θυμάτων θα είναι παιδιά (UNISDR, 2007).

Τα γεγονότα αυτά μπορεί να ποικίλλουν: από σοβαρά καιρικά φαινόμενα που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή και τη ρύπανση του περιβάλλοντος (π.χ. πλημμύρες, σεισμοί, κυκλώνες, πυρκαγιές, τυφώνες, τσουνάμι, ηφαιστειακές εκρήξεις) μέχρι βιομηχανικά ατυχήματα (χημικές διαρροές, διαρροές αερίου, εκρήξεις, πυρκαγιές και προβλήματα σχετικά με το νερό) και ασθένειες, μέσω πολεμικών ή οικονομικών εκτοπισμών, και τρομοκρατικές επιθέσεις που συνεπάγονται κρίσεις δημόσιας υγείας.

Οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και κρίσεις δημόσιας υγείας επηρεάζουν τα παιδιά και τους εφήβους σε μεγαλύτερο βαθμό από τους ενήλικες. Μπορεί να ανησυχούν για την προσωπική τους ασφάλεια αλλά και για την ασφάλεια των γονέων και συγγενών τους, αλλά και των συνομηλίκων τους και λοιπών μελών της κοινότητας. Τα παιδιά παρατηρούν τι συμβαίνει, αλλά και πώς συμπεριφέρονται και αντιδρούν οι σημαντικοί άλλοι στο άγχος. Μπορεί να μοιράζονται τις ανησυχίες και τα συναισθήματά τους ή να συμπεριφέρονται διαφορετικά ως αντίδραση στο στρες που βιώνουν.

Εάν συμπεριφέρονται με τρόπο που επηρεάζει σοβαρά την ικανότητά τους να αποδίδουν επιτυχώς στο σχολείο και στις σχέσεις με τους συνομηλίκους τους, δεν είναι «κακά παιδιά». Μάλλον έχουν πρόβλημα να διαχειριστούν το στρες και την αγωνία τους.

Τα συμπτώματά τους μπορεί να ποικίλλουν, από ήπια σε σοβαρά και να εκδηλώνονται για συντομότερα ή μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα.

Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τις πρώιμες ενδείξεις και τα συμπτώματα συναισθηματικών και συμπεριφορικών προβλημάτων, διότι η έγκαιρη πρόληψη είναι σημαντική για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου να αναπτύξουν τα παιδιά σημαντικά προβλήματα ψυχικής υγείας.

Με συνεχή βοήθεια και υποστήριξη, τα περισσότερα παιδιά και έφηβοι εν τέλει επιστρέφουν στα κανονικά επίπεδα λειτουργικότητάς τους