Θέμα 6 Άλλα προβλήματα (πένθος,προβλήματα ύπνου)
6.1. Πένθος. Φυσιολογικό και παθολογικό πένθος.
Το πένθος αντιστοιχεί σε μια επώδυνη και απροσδόκητη διαδικασία ως απάντηση στο θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου και σε κάθε είδους απώλεια (σχολικές αποτυχίες, καταστάσεις εγκατάλειψης όπως διαζύγιο, χωρισμός, απόρριψη από τους γονείς, οικογενειακά προβλήματα, μετακόμιση, οικονομικά προβλήματα, απώλεια εργασίας, διάγνωση σοβαρής ασθένειας ή αναπηρίας κλπ. ). Είναι μια διαδικασία μέσω της οποίας αναλαμβάνουμε, αφομοιώνουμε, ωριμάζουμε και ξεπερνάμε αυτή την απώλεια.
Η διαδικασία του πένθους μπορεί να είναι φυσιολογική ή παθολογική.
- Στην πρώτη περίπτωση πρόκειται για μια φυσιολογική αντίδραση, με προβλέψιμο χαρακτήρα των συμπτωμάτων της και της εξέλιξής τους. Είναι συνήθως σύντομη και ακολουθείται από εκφράσεις θλίψης και δυσφορίας, όπως κλάμα και αναστεναγμός.
- Το παθολογικό πένθος είναι μια διαδικασία κατά την οποία μπορεί να υπάρχει διαρκής άρνηση απέναντι στο γεγονός ή καθυστέρηση της διεργασίας. Μπορεί επίσης το πένθος να είναι υπερβολικά έντονο και μακροχρόνιο (συμπεριλαμβανομένου του αυτοκτονικού ιδεασμού).
Η Elisabeth Kübler-Ross (1969) περιέγραψε για πρώτη φορά τα πέντε στάδια του πένθους, αν και η διαδικασία δεν είναι πάντα γραμμική:
- Άρνηση
Η άρνηση της απώλειας είναι μια πολύ συνηθισμένη αντίδραση αμέσως μετά την απώλεια, η οποία συχνά συνοδεύεται από μια κατάσταση σοκ (ή συναισθηματικό μπλοκάρισμα).
- Θυμός
Το τέλος της άρνησης συνδέεται με συναισθήματα απογοήτευσης και αδυναμίας όσον αφορά στην ικανότητα του ατόμου να αλλάξει τις συνέπειες της απώλειας. Αυτή η απογοήτευση με τη σειρά της οδηγεί σε θυμό και οργή.
- Διαπραγμάτευση
Στη φάση της διαπραγμάτευσης το άτομο έχει την ελπίδα ότι τίποτα δεν θα αλλάξει και ότι μπορεί με κάποιο τρόπο να επηρεάσει την κατάσταση. Το άτομο σκέφτεται τις πιθανές διαπραγματεύσεις για να κάνει τη ζωή να γυρίσει όπως ήταν, ή να επιστρέψει το άτομο που πέθανε.
- Κατάθλιψη
Σε αυτό το στάδιο, το άτομο αρχίζει να συμβιβάζεται με την πραγματικότητα της απώλειας και αυτό οδηγεί σε συναισθήματα θλίψης και απελπισίας, κοινωνικής απομόνωσης ή έλλειψης κινήτρων.
- Αποδοχή
Μετά τα στάδια της άρνησης, του θυμού, της διαπραγμάτευσης και της κατάθλιψης, ακολουθεί η αποδοχή της απώλειας και η επίτευξη μιας κατάστασης ηρεμίας που συνδέεται με τη συνειδητοποίηση ότι ο θάνατος και άλλες απώλειες είναι φυσικά φαινόμενα στην ανθρώπινη ζωή. Η φάση της αποδοχής σχετίζεται με το αναπόφευκτο της απώλειας και, συνεπώς, της διαδικασίας του πένθους.
6.2. Προβλήματα στον ύπνο
Τα προβλήματα ύπνου είναι καταστάσεις που διαταράσσουν τις κανονικές συνήθειες ύπνου ενός ατόμου και μπορεί να συνδέονται με μείωση της εργασιακής απόδοσης. Ως εκ τούτου, είναι πιθανό να επηρεάσουν άμεσα την επαγγελματική απόδοση των εκπαιδευτικών. Υπάρχουν αρκετές διαταραχές ύπνου, ωστόσο θα επισημάνουμε μερικές από τις πιο σημαντικές
| Αϋπνία | Άπνοια κατά τον ύπνο | Υπέρ-αϋπνία | Διαταραχές του κιρκαδικού ρυθμού | Παραϋπνία |
|---|---|---|---|---|
|
Αδυναμία έναρξης ή διατήρησης του ύπνου ή αδυναμία επίτευξης επαρκούς διάρκειας και ποιότητας ύπνου για την αποκατάσταση της ενέργειας. |
Διαταραχή κατά την οποία η αναπνοή σταματά για δέκα δευτερόλεπτα ή περισσότερο κατά τη διάρκεια του ύπνου. |
Δεν μπορώ να μείνω ξύπνιος κατά τη διάρκεια της ημέρας. Περιλαμβάνει τη ναρκοληψία, η οποία προκαλεί ακραία υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, με αποτέλεσμα το άτομο να αποκοιμάται οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας και σε οποιοδήποτε πλαίσιο (γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε εργασιακά και κοινωνικά προβλήματα). |
Προβλήματα με τον κύκλο αφύπνισης-ύπνου που δυσκολεύουν τον ύπνο και την έγκαιρη αφύπνιση. |
Ασυνήθιστη συμπεριφορά, όπως ομιλία, περπάτημα ή φαγητό κατά τον ύπνο, κατά τη διάρκεια του ύπνου ή κατά το ξύπνημα. |
6.3. Πρώιμα και προειδοποιητικά σημάδια που οδηγούν στην αναζήτηση βοήθειας
Πένθος
- Συνήθη συμπτώματα είναι το αίσθημα αδυναμίας, η απώλεια όρεξης και βάρους, η δυσκολία συγκέντρωσης, αναπνοής και ομιλίας, η αϋπνία, τα όνειρα για το νεκρό πρόσωπο, οι ενοχές, ο θυμός κ.λπ.
- Ωστόσο, αν παρατηρήσετε ότι τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν δεν βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου και εξακολουθείτε να έχετε επώδυνα και έντονα συναισθήματα που σας δυσκολεύουν να συνεχίσετε τη ζωή σαςà τότε, επικοινωνήστε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας (ψυχολόγο ή/και ψυχίατρο) για να βρείτε μια λύση το συντομότερο δυνατό. Η ψυχική υγεία είναι σημαντική όπως και η σωματική υγεία.
- Οι άνθρωποι που υφίστανται μια ξαφνική απώλεια ή βρίσκονται σε καταστροφικές συνθήκες (όπως μια επείγουσα κρίση), όσοι είναι κοινωνικά απομονωμένοι, όσοι αισθάνονται υπεύθυνοι για το θάνατο κάποιου (είτε πρόκειται για πραγματική είτε για φανταστική ευθύνη), όσοι έχουν ιστορικό τραυματικής απώλειας ή όσοι είχαν μια σχέση έντονης εξάρτησης με τον αποθανόντα είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από μια παθολογική διεργασία πένθους.
Προβλήματα κατά τον ύπνο
- Όλοι μας μπορεί να υποφέρουμε από προβλήματα ύπνου ανά πάσα στιγμή στη ζωή μας εξαιτίας μιας αναγνωρισμένης αιτίας ή χωρίς να την αναγνωρίσουμε.
- Ωστόσο, αν παρατηρήσετε ότι τα προβλήματα ύπνου επιμένουν με την πάροδο του χρόνου και επηρεάζουν τη ζωή σας (ακαδημαϊκά, επαγγελματικά ή κοινωνικά)à επικοινωνήστε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας (ψυχολόγο ή/και ψυχίατρο) για να βρείτε μια λύση το συντομότερο δυνατό. Η ψυχική υγεία είναι σημαντική όπως και η σωματική υγεία.